Artikels // Rugzakken: Hoe? Wat? Waarom?
Rugzakken: Hoe? Wat? Waarom?
Als we voor meerdere dagen op tocht gaan, hebben we al snel een aantal zaken nodig. Zeker als we onderweg plannen te bivakkeren moet er heel wat materiaal met ons mee: kledij, proviand, tent, slaapmatje en slaapzak, hoofdlamp, ehbo, wandelkaarten, brander, kookmateriaal, veldfles,... Het kiezen van de juiste rugzak is dan ook van groot belang om comfortabel op tocht te gaan. Ik bespreek hier kort een aantal vragen:
- Welke rugzak kies ik?
- Wat neem ik allemaal mee?
- Hoe pak ik al dat materiaal efficient in mijn rugzak?
- Hoe stel ik de draagriemen van mijn rugzak juist in?
- Wat is de correcte houding om met een rugzak te wandelen?
- Extra tips
Welke rugzak te kiezen?
Tegenwoordig is de keuze oneindig groot waardoor het vaak moeilijk is een beslissing te nemen. Toch is het niet zo erg moeilijk uit te maken wat je nu juist nodig zal hebben. Afhankelijk van je plannen en ambities kies je de juist rugzak. Eerst een vooral moet je weten wat je allemaal wil meenemen. Op basis hiervan kies je voor een bepaalde inhoud. Bij rugzakken wordt dit uitgedrukt een aantal liters. Let wel: hoe groter je rugzak, hoe meer je geneigd bent mee te nemen.
Afhankelijk van de activiteit maak je je keuze:
- dagtochten: een eenvoudig dagrugzakje tussen de 15 en 30 liter is ruim voldoende
- meerdaagse trekking zonder bivak: een rugzak tot 40 liter geeft je genoeg ruimte voor je materiaal
- meerdaagse trekking met bivak: reken op een rugzak van ongeveer 60 liter. Groter is nutteloos en te zwaar.
- expeditie: rugzakken > 60 liter
- rotsklimmen: rugzakje rond de 20 a 30 liter. Deze specifieke rugzakjes zijn vaak smaller en hoger geconstrueerd waardoor je je vlot kan voortbewegen. Ook extra opties zijn vaak voorzien: riemetjes voor klimtouw vast te gespen, materiaallussen, helmnetje,...
Als je weet welk type rugzak je nodig hebt, zit er niks anders op dan te passen. Ga naar een winkel met een goed aanbod en hijs zoveel mogelijk (geladen) zakken op je rug. Laat je niet beënvloeden door merken, kleuren of andere details. Een rugzak moet in de eerste plaats zeer comfortabel op je rug aanvoelen. Laat je daarom ook goed informeren bij de verkoper of de ruglengte correct is. Men maakt niet enkel voor commerciëe doeleinden een onderscheid tussen vrouwenmodellen en die voor mannen. De rug van een vrouw is vaak korter en de schouderse smaller. Ook de draagriemen zijn aangepast voor de boezem.
Kijk of vraag ook zeker of er een regenhoes aanwezig is. Vaak, maar niet altijd, horen die standaard bij een nieuwe rugzak.
Persoonlijk heb ik goede ervaringen met rugzakken van The North Face, Lowe Alpine en Deuter. De rugzakken van de sportketen Decathlon vind ik persoonlijk van mindere kwaliteit. Maar nogmaals: passen is de enige garantie!
Materiaallijst
Algemeen
- rugzak
- tent (indien geen verblijf in hutten)
- wandelstokken (optioneel)
- bergschoenen
Kledij
- 1 fleece/windstopper
- 1 softshell
- 1 goretex regenjas
- 1 wandel/klimbroek
- 1 korte broek
- 1 regenbroek
- 1 thermisch truitje + broek
- 1 donsjas
- 2 paar kousen
- petje tegen de zon
- buff
- muts
- handschoenen
- getten
Oriëntatie en optiek
- topografische kaart (kopies + beschermhoes)
- kompas
- hoogtemeter
- zonnebril (gletsjer!!)
- hoofdlamp (+ extra batterijen)
- (gps)
Slapen
- slaapzak
- slaapmatje
- lakenzak
Koken en eten
- gas
- gasbrander
- windscherm
- aansteker en/of lucifers
- kookpot
- waterzuiveringstabletten (micropur)
- lepel
- gevriesdroogde voeding
- energierepen
- ontbijtkoeken/granen
- thee
- suiker
- thermos
- veldfles
- zakmes
Hygiëne
- zonnecreme
- tandenborstel
- tandpasta
- zeep
- lippenbalsem
- toiletpapier
- ehbo
- zakdoek
Technisch Materiaal
- stijgijzers
- piolet
- klimgordel
- touw
- 2 karabiners
- prusiktouw
- ijsvijzen
- zekeringstoestel
- ...
Varia
- fototoestel
- mp3-speler
- reserveveters
- reservebatterijen
- tape
- reddingsdeken (deel van ehbo)
- gsm
- lidkaart KBF
- persoonlijke documenten
- lectuur
- ...
Hoe een rugzak correct inpakken?
- In het bovenzakje en de bovenkant van de rugzak steek je de kleine zaken die je geregeld of plots kan nodig hebben: gps, kaarten, snackts, hoofdlamp, kompas, ehbo, ...
- Aan de buitenkant van de rugzak steken we de grotere dingen die je tijdens de toch kan nodig hebben: regenjas, fleece, regenbroek,...
- Het zware materiaal pakken we dicht tegen de rug aan voor optimale stabiliteit: kookmateriaal, brandstof, tentmateriaal,...
- In dit ondersta vak, vaak apart af te sluiten, stoppen we materiaal dat we overdag niet nodig hebben: onze slaapzak (eventueel met waterdichte zak rond), reserve kledij,...
Hoe stel ik de draagriemen van mijn rugzak juist in?
- Vul de rugzak en maak al de draagriemen los.
- Positioneer de heupriem op de heupen en span goed aan.
- Span nu de schouderriemen aan. Maar niet te strak, het gewicht van de rugzak wordt gedragen door de heupriemen.
- De bevestigingspunten van de schouderriem aan de rugzak moet ter hoogte van het schouderblad zitten. Indien dit hoger of lager zit, is de ruglengte van de rugzak te hoog of te laag.
- Nadat je de rugzak met de juiste ruglengte hebt gevonden, span je de borstriem aan (niet te strak). Deze houdt de schouderriemen op zijn plaats.
- Laatste stap is het aanspannen van de extra riempjes aan de schouderriemen en de heupriemen. Deze zorgen voor extra stabiliteit en dus extra comfort.
Correcte houding?
Tijdens het wandelen vangt de natuurlijke S-vorm van de ruggengraat (groene lijn op de afbeelding) de meeste schokken op. Ook wanneer je een zware rugzak draagt, moet de ruggengraat dit blijven doen om blessures te voorkomen. Bovendien blijkt ook uit onderzoek dat rechtop lopen minder energie vraagt dan licht voorover gebogen (groene lijn op de afbeelding).
Het ontwerp van degelijke rugzakken is hierop afgestemd zodat je zo weinig mogelijk energie verbruikt om je stabiliteit te bewaren. Elke producent gebruikt zijn eigen technologie om de nodige stabiliteit en ergonomie aan een rugzak te geven. Het bekende rugzakkenmerk Deuter heeft zo een aantal systemen ontwikkeld: Aircomfort, Alpine Back System,...
Extra tips
- Controleer steeds goed of je drinkzak of veldvles wel goed is toegedraaid.
- Steek je reservekledij in een waterdichte compressiezak.
- Hang zo weinig mogelijk materiaal aan de buitenkant van je rugzak. Dit kan je uit balans brengen of blijven hangen achter rotsen en takken.
- Probeer zo weinig mogelijk ruimte te verliezen. Door niet goed te stapelen verlies je ruimte en stabiliteit. Probeer elk onbenut hoekje te vullen (bv. met kousen, tshirtje,...).
- Hou orde in je rugzak. Dit kan je veel tijd en frustratie besparen. Bundel bijvoorbeeld al je energierepen in een klein zakje.
- Verdeel het gewicht van gemeenschappelijk materiaal evenredig het aantal tochtgenoten.
- Span alle compressieriempjes goed aan.