Toppen jagen in het Atlasgebergte van Marokko

7 toppen op 3 dagen

Atlasgebergte

In het Atlasgebergte te Marokko ligt de Djebel Toubkal, met 4167 meter de hoogste bergtop van Noord-Afrika. Een winterbeklimming van deze vierduizender stond al een tijdje op mijn verlanglijstje. Toen ik eind 2011 in contact kwam met een groep klimmers uit het Antwerpse die hetzelfde plan hadden en me uitnodigden om mee te gaan, twijfelde ik niet al te lang.
Het plan zag er zo uit: 6 dagen van huis, 3 dagen om te klimmen, 7 toppen om te beklimmen. Kort maar krachtig dus!

Op zaterdag 17 maart hebben we afgesproken om 12u00 op de parking van 'den Energy' (NRG), een sportcentrum in Lier dat de thuisbasis vormt van de groep waarbij ik aansluit. Ondanks het tergend trage verkeer door Mortsel kom ik op tijd. 3 minuten later zijn we allen op weg richting Brussels South, de luchthaven in Charleroi van waar het Ierse Ryan Air tal van vluchten aanbiedt aan voordelige tarieven. De rit verloopt voorspoedig zodat we een goed uur later de hal van de luchthaven binnenstappen. Al tijdens de autorit word ik ingewijd en geïnformeerd over het werkritme bij potentiële sponsor Greif, de sauna van 'den Energy' en de verhalen van 'den Erik'.

Marrakech

Marrakech

Regio
Marrakech-Tensift-Al Haouz, Marokko
Inwoners
900 000
Oorsprong naam
Marrakech komt van het Berberse mur (n) akush, wat zoveel betekent als 'Land van God'. 'Marokko' is afgeleid van de naam van deze stad.
Geschiedenis
Marrakesh is in 1062 gesticht door Yusuf ibn Tashfin en het was de hoofdstad van het rijk van de Almoraviden. In de twaalfde eeuw was het de hoofdstad van de Almohaden. De stad was een belangrijke handelsstad voor de karavaanroutes in de Sahara. Na de Franse bezetting in 1913 werd het moderne gedeelte van de stad gebouwd.
De historische kern van de stad (de medina) is door UNESCO in 1985 tot Werelderfgoed verklaard. Het centrale plein van de stad, Djemaa el Fna, is erg populair bij toeristen, evenals de ernaast gelegen soek ("bazar") met zijn pittoreske steegjes en kraampjes met allerlei handelswaren. Beide hebben een, voor de beleving van Europeanen, exotische sfeer. Overdag zijn er op het plein, waar vroeger executies plaatsvonden (vandaar de naam, die betekent "Plein des Doods"), veel straatartiesten waaronder ook slangenbezweerders. 's Avonds staat het plein vol met tientallen eetkraampjes. Verder bevindt zich de bekende Ben Youssef medersa, een zgn. koranschool, in deze stad. Meer dan andere grote Marokkaanse steden heeft de stad haar Berberse identiteit altijd weten te behouden.
Bron: wikipedia

Extra links
Marrakech-info.nl
Lonely Planet Marrakech

kaart

Djemaa el Fna Net als de rit verloopt ook de vlucht naar Marrakech volgens plan. We komen tijdig aan en worden opgewacht door Mohamed, een naam die we de komende dagen, al dan niet met enige varianten, nog talrijke keren zullen tegenkomen. Het is immers gebruikelijk om de eerst geboren zoon de naam van de profeet mee te geven. Mohamed blijkt een betrouwbare chauffeur te zijn met een gezonde dosis humor. Hij leidt ons door de drukke straten van Marrakech naar hotel Oudaya: een verzorgd hotel dat vol Nederlanders blijkt te zitten. We delen snel de drie kamers in en regelen een taxi naar Djemaa el Fna, het centrale plein van de stad dat in 2001 toegevoegd werd aan de Lijst van Meesterwerken van het Orale en Immateriële Erfgoed van de Mensheid van UNESCO. Op het plein heerst een chaotische drukte. In het zog van Bruce Willis banen we ons een weg doorheen de eetkraampjes naar de rand van het plein waar we vanop het balkon genieten van de eerste Tajine en een lekkere chocomousse. Met de taxi keren we weer en kruipen tijdig onder de lakens.

Atlas mountains

Op zondagochtend genieten we van het uitgebreide buffet in het hotel waarna Mohamed ons stipt staat op te wachten. We laden de rugzakken in en zetten aan richting Imlil, een bergdorpje ten zuiden van Marrakech. Onderweg bezoeken we snel een cooperatieve die Argan-olie produceert. We krijgen een kort maar krachtige rondleiding. De nadruk ligt hier duidelijk meer op kopen dan op informeren. Sommigen van onze groep besluiten in de buidel te tasten. Ik kijk toe vanop een afstand en geniet vooral van het heerlijke weertje.

Atlas mountains

Rond de middag rijden we Imlil binnen. De twee ezels staan klaar zoals afgesproken. Gezien het pad tot aan de hut praktisch sneeuwvrij is, zijn er geen extra dragers meer nodig. Kort daarop zetten we aan. Imlil ligt op 1740 hoogtemeters en is het centrum voor het bergsporttoerisme in de Hoge Atlas. Voor de komst van de toeristen verbouwden de plaatselijke landbouwers hoofdzakelijk walnoten, kersen en appelen. Het dorpje vormde ook het decor voor verschillende opnamen van de bekende film Seven Years in Tibet.

Onze bestemming, de Refuge des Mouflons, ligt op 3207 hoogtemeters. Er staat ons dus een stevige opwarmer te wachten. We vertrekken vol goede moed. De temperatuur is aangenaam maar zeker niet te warm. Ideaal aanloopweer dus. In de late namiddag komen we in de refuge aan die prachtig gelegen is tussen de vierduizenders van de Hoge Atlas. We installeren ons in de kamer, een grote slaapzaal die we de komende dagen voor ons alleen hebben. Tegen 18u00 schuiven we aan tafel en krijgen een heerlijke Tajine voorgeschoteld. We laten het ons smaken en kruipen vroeg in de slaapzak!

Refuge des Mouflons

Refuge des Mouflons

Hoogte
3207 meter
Capaciteit
+ 100 personen en plaats voor tenten
Prijs
half pension: 26 euro pp
Open
heel het jaar door
Telefoon
+212 524 44 97 67
Email
ccontact@refugelesmouflons.com
resa.refugetoubkal@gmail.com
Site
website hut

Meer informatie
Er zijn twee hutten: de private Refuge des Mouflons en de Refuge du Toubkal van de Club Alpin Francais (CAF). Wij kozen voor de Refuge des Mouflons. De eigenaar bezocht doorheen Europa tal van berghutten en organiseerde op basis van zijn ervaringen en indrukken zijn hut in Marokko. De hut is erg ruim. Er zijn 6 slaapzalen, sanitair, lobby, verwarmde eetkamer, terras,... De organisatie is degelijk en het eten voortreffelijk. Goed contact vooraf en zij regelen alles van de luchthaven tot de hut.

Panorama

Na een (erg) slechte nacht sta ik toch enthousiast op. Wat zijn de bergen mooi! Vandaag beklimmen we de Ras n'Ouanoukrim (4083m) via de noordoost-couloir. Volgens de uitbater van de hut zijn de sneeuwcondities op de route goed. We besluiten toch touw en 2 piolets mee te nemen.

Ras n' Ouanoukrim (4083 m) - Noordoost-couloir
Timesguida n' Ouanoukrim (4089)

Algemeen
Alpine beklimming - PD
Vertrekpunt
Refuge des Mouflons (3207m)
GPS coördinaten top
Ras n' Ouanoukrim (4083 m) : 46° 21' 16.5'' N 7° 21' 39.1'' O
Timesguida n' Ouanoukrim (4089) :
Lengte
7 uur heen en terug
Hoogteverschil
876 meter
Link
www.peakware.com

Routes

Meer informatie
Vanuit de hut trekken we naar het zuiden riching col Tizi n-Ouagane (3730m) (nummer 4 op kaart) op het einde van de vallei. De normaalroute (R21 op kaart) is een F en loopt omhoog via de col om dan langs de graat de top te bereiken. Wij kiezen voor de couloir in het noordoosten (R22 op kaart) dus slaan we rechts af en gaan we door het brede sneeuwveld recht naar de smalle couloir. Op het einde van de couloir komen we uit op een klein zadel waar we rechts nog enkele meters klimmen tot op de top van de Ras (nummer 2 op kaart). We dalen weer af tot op het zadeltje en gaan nu in zuidelijke richting naar de 6 meter hogere Timesguida (nummer 1 op kaart). Een korte klim waarna we opnieuw afdalen door het sneeuwveld (DL op kaart) recht naar Tizi n-Ouagana. Van hieruit opnieuw noordwaards door het dal tot in de hut.

Mooie, eenvoudige route. Ideale opwarmer.

Bron: Des Clark, Mountaineering in the Moroccan High Atlas, 2011. Koop hier

top Timesguida

Die avond genieten we opnieuw van een heerlijke soep gevolgd door een lekkere couscous met groenten. Als dessert krijgen we opnieuw fruit. Deze keer uit blik maar het smaakt sowieso. Lekker eten is altijd een gedroomde afsluiter voor een mooie dag in de bergen. Morgen staan er 4 toppen op het programma waaronder de Djebel Toubkal (4167m). We kruipen er opnieuw vroeg in hopend op een goede nachtrust.

Tibherine Oost (3870m) en Imouzzer (4010m)
Jebel Toubkal (4167m) via north col en Toubkal West (4030m)

Algemeen
Alpine beklimming - F/PD
Vertrekpunt
Refuge des Mouflons (3207m)
GPS coördinaten top
Jebel Toubkal (4167m) : 31° 3' 36" N 7° 54' 54" W
Lengte
8 uur heen en terug
Hoogteverschil
1160 meter
Links
www.summitpost.com/jbel-toubkal
www.peakbagger.com

Routes

Meer informatie
Vanuit de hut trekken we nu wat terug naar het zuiden en blijven rechts van de rivier. Na een paar honderd meter gaan we rechtsaf en klimmen via het duidelijke spoor nu stevig omhoog. De westgraat van de Djebel Toubkal ligt aan onze rechterzijde. Na een tijdje komen we brokstukken tegen van een gecrasht vliegtuig. We klimmen verder naar het Oosten met de Toubkal rechts en de Immouzer recht voor ons. Op de col gekomen, wijken we even uit naar links om de Tibherine Oost (3880m) te toppen. Op deze top ligt de motor van het gecrashte vliegtuig. Langs de graat naar beneden tot op het zadeltje en opnieuw wat hoogtemeters stijgen tot op de top van de Immouzer. Op de top heb je een prachtig zicht op de uitlopers van de Sahara en de oostwand van de Djebel Toubkal. Opnieuw dalen we af tot op het zadel en beklimmen we nu de Djebel Toubkal via de Noordgraat. Het pad is redelijk steil en een mix van sneeuw en rots. Door de wind zijn de laatste hoogtemeters sneeuwvrij en volgen we het duidelijke pad tot op de top. Afdalen doen we langs de zuidgraat tot op het zadel. Je kan hier afdalen richting hut of opnieuw stijgen naar de Toubkal West (4030m). Indien je deze satelliettop beklimt, daal je langs dezelfde weg af terug tot op het zadel.

Technisch makkelijke maar fysiek stevige dag met 4 toppen.

Bron: Des Clark, Mountaineering in the Moroccan High Atlas, 2011. Koop hier

top Toubkal

In de hut krijgen we opnieuw lekker eten. We laten het ons smaken en kruipen onze beddenbakken in. Morgen de laatste dag. Na lang beraadslagen kiezen we ervoor om Akioud (4030m) te beklimmen. Een iets technischere route. Ik kijk er naar uit!

Akioud (4030m) - normaalroute

Algemeen
Alpine beklimming - PD+
Vertrekpunt
Refuge des Mouflons (3207m)
GPS coördinaten top
Akioud (4167m) :
Lengte
6 uur heen en terug
Hoogteverschil
823 meter
Links
www.summitpost.com/akioud
www.camptocamp/akioud
extra link (spaans)

Routes

Meer informatie
Vanuit de hut trekken we naar het zuiden riching col Tizi n-Ouagane (3730m) op het einde van de vallei. Na een tijdje stappen gaan we rechts door de nauwe, diepe couloir die naar het daarboven gelegen sneeuwveld leidt. Uit de couloir gekomen gaan we naar links over het veld (R20). De route loopt steil over het sneeuwveld tot op een kleine col. Hier gaan we de col over en vervolgen langs de andere kant van de graat. Dit laatste steile stuk naar de top gaat door sneeuw en rots tot op de top.
De afdaling gaat over dezelfde weg terug tot aan de hut.

Heerlijke route met veel afwisseling. Blijft allemaal erg eenvoudig. Enkel het laatste stuk naar de top is technischer.

Bron: Des Clark, Mountaineering in the Moroccan High Atlas, 2011. Koop hier

Akioud
ijsklimmen

Na de beklimming van de Akioud zijn we in de vroege voormiddag opnieuw in de refuge. Het is een prachtige dag en ik heb helemaal geen zin om die in de hut door te brengen. Gelukkig stellen Serge en Geert voor om nog wat te ijsklimmen. Iets wat ik al een hele tijd eens had willen proberen. We laten onze rugzakken achter en nemen enkel het nodige mee: bandslingen, ijsvijzen, technische ijsbijlen, helm en touw. We klimmen opnieuw langs de rivier stroomopwaarts. Achter de refuge loopt de stroom door een mooi kloofje. Van ver zien we hier een stuk mooi, blank ijs liggen. Naargelang we dichter komen, worden we alsmaar enthousiaster. Het blijkt een prachtige bevroren waterval te zijn van een tiental meter hoog. Ideaal om wat te spelen. Op dat moment komen we spijtig genoeg tot de vaststelling dat geen van ons een fototoestel bij heeft. Ik ben bereid terug te lopen naar de hut terwijl Serge en Geert op zoek gaan naar een geschikte plaats om een relais te installeren. Een kwartier later sta ik opnieuw aan de voet van de waterval wanneer Serge aan het touw naar beneden komt. De stand is perfect gebouwd en Geert blijft boven om te zekeren. Ik krijg de eer om als eerste mijn kans te wagen. Stijgijzers worden aangespannen, bril op, handschoenen aan en ijsbijlen in de hand. Als een groentje ram ik de eerste bijl in het ijs. Komt los. Opnieuw. De derde keer zit ik goed. Ok. Nu benenwerk. Met de tippen goed in het perfecte ijs. Voeten goed verticaal houden en mooi onder het lichaam. Ok gaat vlot. De tweede bijl sla ik wat hoger boven me. Na enkele keren voel ik opnieuw dat ze stevig zit en duw ik mezelf op. Dat gaat goed. Mentaal is het even aanpassen om te vertrouwen op 2 ijsbijlen en de voorste punten van je stijgijzers. Ik word echter toprope gezekerd en slaag er in om redelijk vlot te vorderen. Na halfweg begin ik de inspanning fysiek te voelen. Mijn onderarmen zijn hard als beton en ik slaag er nog amper in de ijsbijlen deftig vast te houden. Ik sta echter comfortabel en blaas even uit. IJsklimmen is hard. Na 2 minuten ga ik verder. Het gaat al bij al erg lekker en ik heb er plezier in. Niettemin ben ik blij wanneer ik Geert zie en op de relais aankom. Mijn handen beven maar ik ben boven geraakt! Heerlijk! Na mij vallen ook Geert en Serge de waterval aan. Het is even wennen en leren vertrouwen op het materiaal. Wanneer Serge zijn lengte klimt, neem ik foto's en zie ik links nog een mooie route. We hebben gelukkig nog voldoende tijd waardoor ik ook deze nog kan klimmen. Super. Ik hou van het meer technische werk! Na het klimmen dalen we opnieuw af naar de hut en schuiven we aan voor een welverdiend warm maal.

ijsklimmen

De volgende ochtend staan we iets later op. Vandaag keren we via Imlil en Marrakech terug naar België. Iets voor 9u00 is iedereen paraat en vatten we de afdaling aan. Orlando heeft een extra ezel gereserveerd om hem beneden te brengen. Door zijn ongeval is het onmogelijk om de hele weg te voet af te leggen. Het is prachtig weer vandaag, ik neem vaak foto's en geniet enorm van de tocht. Door de blauwe hemel is de afdaling zoveel mooier dan de aanloop op de eerste dag.

afdaling

Net voor de middag komen we in Imlil aan waar we in de herberg van de refuge nog een lekkere tajine eten. Ik maak gebruik van de accomodaties om me voor de eerste keer sinds het vertrek uit België te douchen. De rest van de groep maakt wat bemerkingen maar de mededeling dat ik na 6 dagen wel eens een propere onderbroek kan gebruiken, geeft me groen licht. Fris gewassen stap ik het busje op dat ons rechtstreeks naar de luchthaven van Marrakech brengt. We zijn ruim op tijd en onze vlucht heeft wat vertraging. Toch komen we op schema aan in Charleroi. Ik neem afscheid van de groep en ben blij als ik mijn vader zie staan. Ik wil zo snel mogelijk in bed want morgen heb ik geen verlof. Pas na 01u00 open ik eindelijk mijn voordeur. Nele vertrekt morgen met het werk op Challenger weekend waardoor we nog wat materiaal moeten reorganiseren. Bekaf zoek ik lang voorbij 02u00 mijn bed op om na slechts 4 uur slaap opnieuw recht te kruipen. Moe en versuft zit ik op de trein... te dromen van het volgende avontuur...

afdaling

Verdere praktische informatie

Klimaat

Bij Marokko denken velen aan warmte, droogte en Saharazand. Toch is het klimaat van Marokko niet zo eenzijdig en eenvoudig te omschrijven. Het zuiden en zuidoosten van Marokko voldoen aan dit beeld, net als de laag gelegen delen in centraal Marokko en de onderste helft van de kust. Milde winters en hete zomers met zeer weinig neerslag is het beeld dat je daar ziet. Vooral het gedeelte dat bij de Sahara woestijn hoort is extreem droog. De hoeveelheid neerslag is daar beperkt tot enkele milimeters tot enkele tientallen milimeters per jaar.
Hoewel grote delen van Marokko droog tot redelijk droog zijn is het noordelijke deel van het land vrij nat. Vooral in het Rifgebergte en het Midden-Atlas gebergte vallen hoeveelheden neerslag die op sommige plekken ruim meer is dan wat we in België gewend zijn. Het grootste deel van die neerslag valt in de periode november tot en met april, de zomermaanden zijn ook in dit deel van Marokko vrij droog. De zomermaanden zijn dan ook te vermijden beklimmingen in het Atlasgebergte.
Bron: Klimaatinfo.nl

Transport

Wij boekten onze vlucht (150 euro) goedkoop bij de Ierse luchtvaartmaatschappij Ryanair. Vanuit Brussels South, Charleroi dus, vliegen we naar Marrakech. Op de luchthaven worden we opgehaald met een toeristenbusje dat ons naar het hotel brengt. Datzelfde busje brengt ons de dag later naar Imlil. Dit transport werd geregeld door de uitbaters van de refuge.

Verblijf

Vanuit België boekten we een kamer bij Hotel Oudaya voor onze eerste nacht in Marrakech. De volgende nachten slapen we in Refuge Toubkal.

Bevoorrading

In Marrakech is alles te vinden. Ook in Imlil, het vertrekpunt voor de tocht, kan je nog het nodige aankopen. Ook in de refuge is vanalles te verkrijgen tegen schappelijke prijzen.

Literatuur

Marrakech - Dominicus, 2009.
P. Clammer en E. O'Carroll, Lonely Planet Morocco, 2009.
Des Clark, Mountaineering in the Moroccan High Atlas, 2011.
Karl Smith, Trekking in the Atlas Mountains, 2009.
Toubkal-Guia de ascensiones y escaladas - Desnivel
Moroccan Atlas-The Trekking Guide - Trailblazer


Nabeschouwing

Deze wintertrip naar Marokko was kort maar krachtig. Op 3 klimdagen beklommen we succesvol 7 toppen waaronder Djebel Toubkal, de hoogste van Noord-Afrika. De planning was strak maar buiten de enkelblessure van Orlando is alles perfect verlopen: de organisatie, het eten, de hut, het weer, de conditie en het gezelschap waren allen top. Enkel spijtig dat er geen tijd meer over was om Marrakech te verkennen.